Subtekst: het theater onder water

Een krachtige mogelijkheid om je karakters meer diepgang en meer drijfveren te geven, is het introduceren van subtekst. Deze duidelijke, persoonlijke overtuigingen, voegen een extra en dramatische onderstroom toe aan de scène.

Hoe werkt het?

Je speelt deze vorm met 2 spelers. Die vragen verder geen input.
De enige input die iedere speler krijgt, is een subtekst uit de volgende lijst (op een briefje). De spelers houden hun subtekst voor elkaar & voor het publiek geheim.

Je weet dat met iedere niet-productieve seconde die voorbij gaat, je verder verwelkt & in het niets verdwijntJe wil in álles een expert zijn
Je vindt dat je met iedereen een intieme relatie moet opbouwenEen goede financiële strategie lost alles op
De meest afschuwelijke details van je privé leven zijn fascinerendAls mensen bang van je zijn, heb je de volledige controle
Jouw religie is het antwoord (op álles)Je vermijdt het om gehecht aan mensen te lijken te zijn
Je gaat er vanuit dat iedereen zich tot je aangetrokken voelt, want mensen zijn smeerlappenAls mensen meer aandacht aan jou zouden besteden, zouden ze nooit problemen hebben
Omhelzingen en glimlachen kunnen de wereld reddenMensen kunnen het niet laten om jouw (raciale) herkomst te bespreken
Mensen verwachten van jou dat je ze ten alle tijden amuseertJe kent een geheime set van regels die het universum reguleert
Je kan de dood naderbij zien komen in de ogen van iedereenJe weet wat mensen willen gaan zeggen. Altijd.
Je vindt dat onder de indruk van iets zijn, een teken van zwakte isJe denkt dat technologie ons allemaal gaat vernietigen
Jouw genenpakket maakt jou superieurMensen die niet van sport houden, zullen aftakelen en doodgaan
Niemand mag zien hoe kwetsbaar je bentJe hebt al honderden keren de wet overtreden, en zal dat nooit aan iemand vertellen
Luisteren (naar anderen) is extreem pijnlijk voor jou. Die pijn gaat weg als je praat – continuVan liegen gaat niemand dood. Niet dat anderen daar (bij jou) ooit achter zullen komen…
Je geweten stuurt je altijd de verkeerde richting opJe buikgevoel spreekt altijd op het verkeerde moment
Je hebt géén zelf-respectJe neemt de problemen van iedereen op je schouders, want jij kan ze oplossen
Er bestaat niet zoiets als ‘persoonlijke ruimte’Als je niet je enorme pech had, had je waarschijnlijk geen énkele vorm van geluk
Je houdt je vijanden dichter bij je dan je vriendenLampen stralen geen licht uit, maar zuigen duisternis op
Spontaniteit is (voor jou) enger dan naar de tandarts gaanAls je altijd de waarheid vertelt, zullen mensen je meer respecteren

[Je kan deze lijst ook downloaden als eenvoudig uitprintbare briefjes.]

Iedere speler past die subtekst maximaal toe bij het invullen van zijn karakter. Dat kan heel zichtbaar naar buiten toe zijn, in de vorm van een bepaalde fysiek, mimiek, gebruik van mise-en-scène, en dergelijke. Het kan ook gebruikt worden om het innerlijk in te vullen, dus emoties, hoe je op dingen reageert, en/of kan een soort van mantra worden.

Bij de start van scène wordt de subtekst ook meteen ingezet, in de zin dat één van de twee spelers de scène opent met een duidelijke persoonlijke/emotionele uitspraak die ingegeven wordt door zijn subtekst. De andere speler kan op die uitspraak direct duidelijk reageren, ook hier weer gestuurd door zijn eigen subtekst. Op die manier geef je de scène meteen een vliegende start.

Tips:

  • Spreek als speler nooit letterlijk je subtekst uit: hou het spannend voor je medespeler én voor het publiek;
  • Hou je subtekst zolang mogelijk vast. Heel vaak zal je – zeker bij aanvang – merken dat jullie subteksten haaks op elkaar staan, of anderszins (flink) tegen elkaar aanschuren. Dat gegeven is feitelijk je mooiste cadeau, en kan je op heel veel manieren gebruiken om verhaal & drama te maken. Laat het daarom niet te snel los, want dan ben je die fijne basis kwijt;
  • Dat gezegd hebbende: je moet je als speler ook weer niet klemgezet voelen door de subtekst. Vaak zal één van de twee subteksten (initieel) de boventoon voeren. Dat is prima, en haal daaruit wat daarin zit. Kijk gewoon waar je je eigen subtekst kan inzetten, maar blijf op de ander reageren. Weet gewoon dat je, als je niet meer weet hoe het verder moet, je altijd op je subtekst kan terugvallen;
Dit is een vorm uit de training Kijken. Voelen. Reageren. Verwoorden. die ik ook aanbied.